Dostęp do edukacji jest jednym z głównych problemów świata, a jednocześnie potencjalnym rozwiązaniem większości z nich. Podczas warsztatów uczestnicy i uczestniczki dowiedzą się, że edukacja w różnych krajach wygląda odmiennie, przy okazji odkryją również, że dzieci oraz dorośli żyją tam w innych warunkach, wykonują inne prace niż dzieci i dorośli w Polsce. Zastanowią się przy tym, jakie znaczenie ma nauka języków obcych. Przyjrzą się także swojemu otoczeniu i postarają się zaprezentować naszą rzeczywistość dzieciom z innych krajów.
Autorka: Anna Książek
Cele główne
Wskazanie edukacji jako jednego z najważniejszych obszarów zmiany świata.
Cele szczegółowe
Podczas warsztatu uczestnicy i uczestniczki:
Poznają otoczenie, w jakim żyją dzieci z innych krajów (na przykładzie Kambodży i Indonezji), zauważą podobieństwa i różnice między swoim życiem i życiem dzieci w innym miejscu na świecie.
Zauważą to, co w ich otoczeniu może być wyjątkowe i ciekawe dla osób z innych krajów.
Zainteresują się edukacją w ogóle, w tym przede wszystkim nauką języka angielskiego.
Zastanowią się, do czego potrzebna jest edukacja.
1. Rozpoczęcie spotkania okrzykiem:
To prawda znana od wielu lat,
dzieci na lepsze zmieniają świat.
Zmieniają świat daleki i bliski,
światozmieniacze – dzieci wszystkie.
2. Gawęda
Przeczytaj dzieciom kolejny list, który otrzymały od podróżników poznanych na poprzednim spotkaniu:
Cześć!
Cieszymy się ogromnie, że zdecydowaliście się zostać światozmieniaczami. Dziś
opowiemy Wam pierwszą historię. Będzie to historia Dana, światozmieniacza z Kambodży. Dan pochodzi z małej wioski, w której nie ma prądu ani bieżącej wody. Większość dzieci z tej wioski kończy tylko sześć klas szkoły podstawowej, a potem – zamiast dalej się uczyć – pomaga rodzicom na farmie, zbierając owoce i ryż. Gimnazjum jest daleko od wioski, aby do niego dotrzeć, trzeba codziennie pokonywać rowerem długą drogę. Większość rodziców nie decyduje się na to, żeby posyłać do niego swoje dzieci. Dziewczynki i chłopcy zostają na wsi i całe dorosłe życie ciężko pracują na farmie.
Dan był jednym z niewielu dzieci, które z własnej woli powiedziały: chcemy iść do gimnazjum! Codziennie wstawał bardzo wcześnie, jechał rowerem do szkoły, uczył się, a po powrocie pomagał jeszcze rodzicom na farmie. Nie było to łatwe, ale Dan uparł się i zdobył wykształcenie. Dzięki temu znalazł dobrą pracę w Phnom Pehn – stolicy Kambodży. Nie musi ciężko pracować fizycznie, zarabia więcej pieniędzy, żyje w lepszych warunkach, a nawet może pomagać swojej rodzinie. A wszystko dzięki edukacji!
Dan zdaje sobie sprawę, jak ważne jest zdobycie wykształcenia. Dlatego zorganizował lekcje angielskiego dla dzieci ze swojej wioski. Na początku na lekcje odbywające się w domu rodziców Dana przychodziło tylko kilkoro dzieci, które bardzo chciały nauczyć się angielskiego, gdyż wiedziały, że znajomość tego języka pomoże im zdobyć lepszą pracę. Potem było ich kilkanaścioro, coraz więcej, a dziś jest prawie dwieście dziewczynek i chłopców! Przychodzą sześć razy w tygodniu, na godzinę zajęć. Uczą się w siedmiu grupach, pierwsza z nich zaczyna zajęcia już o szóstej rano! Na lekcje angielskiego przyjeżdżają chętnie nawet dzieci z innych wiosek. Poznały Dana i zrozumiały, że edukacja jest w życiu bardzo potrzebna. A Dan dzięki wykształceniu, które zdobył, ma nie tylko lepszą pracę, ale rozumie też, jak ważne jest zmienianie świata i pomaganie innym.
Anna i Andrea
Historia Dana, zatytułowana „Bądź iskrą”, znajduje się tutaj.
Zapytaj dzieci, czy Dana można nazwać światozmieniaczem. Jeśli tak, to dlaczego? A czy dzieci z kambodżańskiej wioski, które mimo trudności chętnie uczą się angielskiego, też mogą być światozmieniaczami? Upewnij się, że uczestnicy i uczestniczki rozumieją słowo „edukacja”. Wyjaśnij im, dlaczego nauka języka angielskiego jest dla dzieci w Kambodży bardzo ważna. Czy nauka języków obcych jest potrzebna także dzieciom w Polsce? Jakich języków Wy się uczycie?
3. Gra
Dzieci, o których podróżnicy wspomnieli w liście, uczyły się angielskiego. Zobaczmy, czy uczestnicy i uczestniczki też coś w tym języku potrafią. Wymieniaj po angielsku nazwy kolorów, np.:
red [red] – czerwony,
blue [blu]– niebieski,
yellow [jelow] – żółty.
Zadaniem dzieci jest jak najszybciej dotknąć przedmiotu w odpowiednim kolorze.
4. Gawęda-rozmowa
Obejrzyjcie kilka zdjęć dzieci z Kambodży (ilustracje poniżej), zobaczcie, w jakich warunkach uczą się na zajęciach organizowanych przez Dana. Przedstaw uczestnikom i uczestniczkomrównież zdjęcia z Indonezji. Wskażcie na mapie, gdzie leżą Kambodża i Indonezja. Zastanówcie się, jakie są różnice i podobieństwa między szkołą w Kambodży, Indonezji i Polsce. Co możecie rzeczywiście wywnioskować ze zdjęć, a co jest jedynie waszym domysłem? Pokaż dzieciom także zdjęcia dorosłych z kambodżańskiej wioski. Czym się zajmują? Skorzystaj z podpisów zamieszczonych pod zdjęciami, by skorygować i uzupełnić wypowiedzi dzieci. Następnie przyjrzyjcie się zdjęciom natury i krajobrazów. Czym różnią się te widoki od tego, co oglądamy w Polsce? Zwróć uwagę na fakt, że w Kambodży czy Indonezji, podobnie jak w Polsce, inaczej wygląda krajobraz miejski i wiejski, ludzie mają zróżnicowane zajęcia (również inne w mieście i inne na wsi).
Kambodża
Lekcje angielskiego – u góry w Phnom Penh, stolicy Kambodży, w szkole, którą często odwiedzają wolontariusze z zagranicy, u dołu w kambodżańskiej wiosce, gdzie na organizowane w jednym z domów zajęcia chętnie przychodzą miejscowe dzieci.
Widok często spotykany w Kambodży – wioska otoczona palmami i polami ryżu.
Dom w wiosce Sandeck (Kambodża) – podobnie jak inne, zbudowany na palach. Ryż, który suszy się na rozłożonych przed domem matach, jest tu podstawą niemal każdego posiłku.
Na placu w kambodżańskiej wiosce sprzedaje się owoce i warzywa, m.in. jackfruit, przepyszny owoc drzewa bochenkowego.
Uprawiany na własne potrzeby ryż zbiera się ręcznie.
Przy zbiorach w wiosce Sandeck pracują całe rodziny. Po przywiezieniu z pola ryż trzeba wymłócić (oddzielić ziarno od kłosów), oczyścić z łusek i wysuszyć. Potem zsypuje się go do worków lub glinianych naczyń.
Indonezja
Najmłodsze uczennice i uczniowie indonezyjskiej szkoły w obowiązkowych szkolnych strojach. Większość mieszkańców Indonezji to muzułmanie. Dla dziewczynek na zdjęciu chusta okrywająca głowę oraz ramiona (hidżab) jest częścią szkolnego mundurka.
5. Zwiad
Uczestnicy i uczestniczki w małych grupach przygotowują reportaż fotograficzny pokazujący Polskę – dzieci, dorosłych, krajobrazy, ulice itp. Zastanówcie się, jakie zdjęcia powinny się w takim reportażu znaleźć. Co może zainteresować dzieci z innych krajów? Przygotuj potrzebny sprzęt lub upewnij się, że w każdej grupie jest telefon komórkowy z aparatem i dzieci potrafią się nim posługiwać. Odpowiednio wyposażoni i przeszkoloni udają się na zwiad fotograficzny. Wyjaśnij dzieciom, że nie można robić zdjęć osobom, które nie wyraziły na to zgody.
Uwaga! Grupy wychodzą na zewnątrz wyłącznie z opiekunami.
6. Praca plastyczna (podsumowanie zwiadu)
Dzieci przy pomocy prowadzących przygotowują reportaż lub prezentację z wykorzystaniem zdjęć zrobionych podczas zwiadu. Przygotuj przed spotkaniem sprzęt – laptopa, drukarkę lub rzutnik. Oglądając rezultaty swojej pracy, dzieci zastanawiają się, czy poznawanie innych krajów jest ważne. Jeśli tak, to dlaczego? Czy to także jest element edukacji?
7. Gra
Jak po angielsku powiedzieć: Mam na imię...? (My name is [maj nejm is]). Uczestnicy i uczestniczki spotkania stają lub siadają w kręgu, każdy po kolei mówi po angielsku, jak ma na imię. Nagrajcie tę prezentację i dołączcie do przygotowanego wcześniej reportażu fotograficznego.
8. Zabawa ruchowa
Zaproponuj dzieciom zabawę ruchową rozwijającą ich znajomość angielskiego – pląs, który uczy lub przypomina, jak nazywają się po angielsku różne części ciała. Podkreśl, że moglibyśmy bez problemu tak się bawić z dziećmi z innych krajów, które także uczą się angielskiego:
Head, shoulders, knees and toes [hed, szolder, niis end tous]
głowa, ramiona, kolana, palce (u stóp),
Head, shoulders, knees and toes [hed, szolder, niis end tous]
głowa, ramiona, kolana, palce (u stóp),
Eyes and months and ears and nose [ajs end maufs and irs and nous]
oczy i usta, i uszy, i nos,
Head, shoulders, knees and toes [hed, szolder, niis end tous]
głowa, ramiona, kolana, palce (u stóp).
Śpiewając, dzieci dotykają odpowiednich części ciała. Na początku śpiewają powoli, z każdym kolejnym powtórzeniem przyspieszają.
9. Gra
Wymieniaj po angielsku nazwy różnych czynności, zadaniem dzieci jest ich wykonywanie, np.:
jump [dżamp] – skacz,
run [ran] – biegaj,
swim [słim] – pływaj (dzieci udają, że pływają),
jump 3 times [dżamp fri tajms] – podskocz 3 razy,
sing [sing] – śpiewaj,
sleep [slip] – śpij,
sit down [sit daun] – usiądź.
10. Podsumowanie
Zapytaj, czy uczestnicy i uczestniczki chcą podzielić się przygotowanym materiałem fotograficznym lub filmowym z dziećmi z innego kraju. A może pokażą go koleżankom i kolegom z innej gromady? Wymyślcie wspólnie sposób jego prezentacji. Pamiętaj, że przed upublicznieniem materiału, w którym występują dzieci, np. w Internecie, potrzebujesz uzyskać zgody ich rodziców.
Poproś także dzieci, aby podzieliły się z innymi swoimi wrażeniami z wykonywania światozmieniającego uczynku (zadanie z poprzedniego spotkania). Pochwal dzieci za pomysłowość, uczynność i sprawność w działaniu.
11. Zakończenie spotkania okrzykiem:
To prawda znana od wielu lat,
dzieci na lepsze zmieniają świat.
Zmieniają świat daleki i bliski,
światozmieniacze – dzieci wszystkie.
Inne zadania, które grupa może zrealizować:
Wyślijcie przygotowany reportaż i materiał filmowy grupie dzieci z innego kraju.
Przygotujcie wystawę „Nasza okolica oczami dzieci”. Zaproście na nią gości. Może uda wam się dotrzeć do osób pochodzących z innych krajów? Zapytajcie, co na wystawie wydało im się szczególnie interesujące.
Spotkajcie się z dziećmi z innych krajów mieszkającymi w waszej okolicy. Nauczcie się kilku słów w ich języku. Przygotujcie grę, podczas której z kolei wasi goście będą mogli nauczyć się kilku polskich słów. Jeśli w waszej okolicy nie ma dzieci z innych krajów, zorganizujcie spotkanie na skypie.
Widzisz jakiś błąd w tekście? Chcesz nas wesprzeć tłumacząc scenariusze i historie na różne języki? Skontaktuj się z nami! Wciąż szukamy wolontariuszy i wolontariuszek, którzy chcą pomóc nam w tłumaczeniach na wszelkie języki. Zmieniajmy wspólnie świat na lepsze! --> hello@exchangetheworld.info
Więcej historii światozmieniaczy i światozmieniaczek: exchangetheworld.info
Materiały opublikowane na Changemaker Tool Kit i ExChange The World są udostępniane na licencji creative commons (BY-NC), możesz więc z nich korzystać do woli! Pamiętaj proszę o podaniu źródła i autora/ki. Jeśli używasz wypracowanych przez nas materiałów do celów komercyjnych, podziel się z nami 10% Twojego zysku. Pozwoli nam to dalej rozwijać projekt i tworzyć kolejne materiały edukacyjne. Możesz to zrobić wspierając naszą akcję crowdfundingową (https://zrzutka.pl/pmcpkg) lub kontaktując się z nami bezpośrednio, zwłaszcza jeśli potrzebujesz faktury (anna@exchangetheworld.info).