Większość z nas nie zastanawia się nad odpadami, które otaczają nas ze wszystkich stron. Nie zdajemy sobie sprawy, że łatwo można zmniejszyć ich ilość i że duże znaczenie ma ich odpowiednie segregowanie. Podczas spotkania uczestnicy i uczestniczki dowiedzą się nie tylko tego, jak ograniczać ilość odpadów, ale również jak prawidłowo je segregować i wykorzystywać ponownie.
Autorka: Anna Książek
Cele główne
Wskazanie środowiska naturalnego jako jednego z obszarów zmieniania świata.
Cele szczegółowe
Podczas warsztatu uczestnicy i uczestniczki:
Poznają zasady: reduce, reuse and recycle oraz starają się zastosować je w praktyce.
1. Rozpoczęcie spotkania okrzykiem:
To prawda znana od wielu lat,
dzieci na lepsze zmieniają świat.
Zmieniają świat daleki i bliski,
światozmieniacze – dzieci wszystkie.
2. Gawęda
Przypomnij zadanie domowe – niech chętne dzieci opowiedzą o swoich doświadczeniach w pomaganiu innym. Podsumuj, doceniając ich pracę i mówiąc, że są gotowe do odkrywania następnego obszaru światozmieniania – przyrody.
Teraz wskaż dzieciom wyłożone na środku sali śmieci. Zapytaj, co to jest. Wspólnie zastanówcie się, czym tak naprawdę są śmieci (odpady). Jak można je określić? (To coś, co nie jest nam już potrzebne). Jak oceniacie ilość produkowanych przez nas odpadów? Czy jest ich mało, dużo, a może zbyt dużo? Po czym możecie to rozpoznać?
Dowiedzcie się, gdzie kończy duża część naszych śmieci – w tym celu przeczytaj dzieciom list od podróżników, w którym opisują wyspę Mantanani:
Drodzy i drogie!
Dziś piszemy do Was z niezwykłej wyspy o nazwie Mantanani. Leży ona w Malezji. To niewielka wyspa porośnięta palmami. Można z nich zrywać kokosy i potem pić z nich mleko kokosowe. Wokół jest wspaniały błękitny ocean. Z każdego miejsca na wyspie są dosłownie dwa kroki na plażę. Najbardziej lubimy wschody i zachody słońca – są tu przepiękne! Prawdziwy raj na ziemi.
Wyspa ma jednak swoje piekielne oblicze... Jest na niej bardzo, bardzo dużo śmieci. W niektórych miejscach nie można się kąpać, gdyż całe dno morza zasypane zostało odpadami. To samo dzieje się na plażach, jasnożółty piasek wymieszany jest z foliowymi torebkami, zużytymi bateriami, opakowaniami... Śmieci wyrzucane są przez mieszkańców znajdującej się na wyspie wioski, a także przez turystów odwiedzających wyspę Mantanani. Przypływają również z głównego lądu, mogą płynąć wiele, wiele kilometrów, by w końcu zatrzymać się na wyspie Mantanani. Śmieci powodują nie tylko to, że wokół jest bardzo brzydko, ale zanieczyszczają wodę, przez co umierają morskie zwierzęta – ryby, delfiny i rekiny. Również zwierzęta lądowe, na przykład hodowane przez ludzi krowy, są zagrożone, zjadają bowiem porzucone foliowe torebki, nie wiedząc, że to dla nich trucizna.
Sami już nie wiemy, co można z tymi śmieciami zrobić... Może wy coś wymyślicie?
Anna i Andrea
Cała historia pod tytułem „Mantanani. Niebo i piekło” znajduje się tutaj.
Upewnij się, że dzieci zrozumiały przedstawiony problem. Wskażcie Malezję na mapie świata. Pokaż dzieciom zdjęcia zaśmieconej wyspy. Zapytaj dzieci: Co można zrobić z odpadami? Czy jest inne rozwiązanie niż wrzucanie ich do kosza? Poszukajcie wspólnie odpowiedzi.
Śmieci porozrzucane na plaży na malezyjskiej wyspie Mantanani. Przepiękna plaża zdecydowanie traci przez nie swój urok.
3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1. 3R. Zadaniem uczestników i uczestniczek jest znalezienie ukrytych w najbliższym otoczeniu liter w trzech kolorach, a następnie ułożenie z nich słów zaczynających się od litery R (w języku angielskim). Dla ułatwienia wcześniej ponumeruj litery w wyrazach. Trzy słowa, które ułożą dzieci, to: reduce [ridjus] – ograniczaj, reuse [rijus] – używaj ponownie, recycle – segreguj. Po wyjaśnieniu ich znaczenia zawieście je (z polskim tłumaczeniem) w sali.
Ćwiczenie 2. Recycle. Przyjrzyjcie się jednej z poznanych zasad: recycle, czyli segreguj. Wróćcie do śmieci, które znaleźliście w pomieszczeniu na początku spotkania. Zdecydujcie razem, do jakiego koloru worka na śmieci należy wrzucić poszczególne rzeczy. Wspólnie je podzielcie. W tym celu w czterech miejscach sali (boiska) powieś cztery worki w różnych kolorach, każdy na innego rodzaju odpady. Podnoś kolejno odpady (lub wypowiadaj ich nazwy). Zadaniem dzieci jest jak najszybsze dotknięcie worka w odpowiednim kolorze.
Ćwiczenie 3. Reduce. Wiemy już, jak segregować śmieci. A czy coś można zrobić wcześniej? Czy możemy sprawić, by śmieci było mniej (ograniczyć ich ilość – reduce)? W jaki sposób? Zaproponuj dzieciom podzielonym na małe grupy konkurs, niech każda z nich wymyśli i zapisze jak najwięcej sposobów na ograniczenie ilości śmieci (np. kupowanie rzeczy bez zbędnych opakowań, używanie bidonu i pojemnika na śniadanie zamiast jednorazowych butelek i foliowych torebek, noszenie na zakupy torby wielorazowego użytku). Wygrywa grupa, która zgromadzi najwięcej dobrych pomysłów. Podsumowując ćwiczenie, zastanówcie się, który z pomysłów każda osoba z grupy może od dziś wprowadzić w życie. A co możecie zrobić wspólnie, jako cała grupa?
Ćwiczenie 4. Reuse. Każda grupa otrzymuje jeden przedmiot z odpadów przyniesionych przez prowadzącego (np. zgniecioną plastikową butelkę, pudełko po herbacie, korek, starą koszulkę). Zadaniem grup jest wymyślenie i zapisanie jak największej liczby zastosowań danego przedmiotu – reuse. Następnie grupy prezentują swoje pomysły, zarówno opisując poszczególne zastosowania, jak i w miarę możliwości pokazując je.
4. Praca plastyczna „Miasteczko 3R”
Zaproponuj dzieciom jeszcze jedno wykorzystanie przyniesionych śmieci. Zróbcie wspólnie makietę miasteczka, w którym mieszkańcy przestrzegają zasady 3R. Zbudujcie domy, postawcie kosze do segregacji odpadów, narysujcie drogi, stwórzcie mieszkańców oraz inne elementy, które przyjdą wam do głowy. Niech będzie to odpowiedzialne, ekologiczne i szczęśliwe miasteczko. Użyjcie swojej kreatywności – ważnej umiejętności światozmieniacza.
Po skończonej pracy poproś dzieci, aby zastanowiły się, jakie zasady powinny panować w miasteczku 3R. Czy jego mieszkańcy mogą być szczęśliwi? Dlaczego? Które z zasad panujących w miasteczku możemy zastosować w naszej gromadzie? Zróbcie zdjęcie miasteczka, może użyjecie go, by promować zasadę 3R wśród znajomych i rodziny.
5. Podsumowanie
Podsumowując warsztat, zapytaj dzieci, czy sądzą, że miasteczko 3R istnieje gdzieś na świecie. Może któraś osoba była na wycieczce za granicą i pamięta, czy ulice były zaśmiecone, czy stały tam kosze do segregacji śmieci. A jak wygląda sytuacja na innych kontynentach? Zapytaj, co dzieci sądzą na ten temat. Czy inni ludzie na świecie mają problemy z nadmierną ilością odpadów, czy tylko my? A jeśli wszyscy, to co się stanie, jeśli wspólnie nie znajdziemy rozwiązania? Dzieci zastanawiają się, co mogą zrobić, aby ich otoczenie choć trochę przypominało szczęśliwe miasteczko.
Następnie wyjaśnij dzieciom, że kolejne spotkanie będzie wyjątkowe. Sami będziecie zmieniać świat! Zapytaj dzieci, jakie problemy dostrzegają w swoim otoczeniu. Który z nich chcą rozwiązać? Co będzie im do tego potrzebne? Odpowiedzi na te pytania pomogą ci przygotować się do następnego warsztatu.
6. Zadanie domowe
Każde dziecko postara się wprowadzić w życie zasady poznane podczas dzisiejszego warsztatu (np. nie będzie używało jednorazowych torebek na śniadanie do szkoły, będzie pilnowało w domu segregacji śmieci, nie będzie kupowało napojów w plastikowych butelkach). Będzie obserwowało przez kilka tygodni, co udaje mu się bez trudu, a co sprawia problemy. Pamiętaj, żeby na następnych spotkaniach przypominać dzieciom o tym zadaniu i po pewnym czasie je podsumować.
7. Zakończenie spotkania okrzykiem:
To prawda znana od wielu lat,
dzieci na lepsze zmieniają świat.
Zmieniają świat daleki i bliski,
światozmieniacze – dzieci wszystkie.
Inne zadania, które grupa może zrealizować:
Przygotujcie plakaty promujące zasadę 3R, powieście je w widocznym miejscu w szkole, na osiedlu, w okolicznych sklepach.
Przygotujcie prezenty dla bliskich, wykorzystując rzeczy, które zostały uznane za niepotrzebne.
Widzisz jakiś błąd w tekście? Chcesz nas wesprzeć tłumacząc scenariusze i historie na różne języki? Skontaktuj się z nami! Wciąż szukamy wolontariuszy i wolontariuszek, którzy chcą pomóc nam w tłumaczeniach na wszelkie języki. Zmieniajmy wspólnie świat na lepsze! --> hello@exchangetheworld.info
Więcej historii światozmieniaczy i światozmieniaczek: exchangetheworld.info
Materiały opublikowane na Changemaker Tool Kit i ExChange The World są udostępniane na licencji creative commons (BY-NC), możesz więc z nich korzystać do woli! Pamiętaj proszę o podaniu źródła i autora/ki. Jeśli używasz wypracowanych przez nas materiałów do celów komercyjnych, podziel się z nami 10% Twojego zysku. Pozwoli nam to dalej rozwijać projekt i tworzyć kolejne materiały edukacyjne. Możesz to zrobić wspierając naszą akcję crowdfundingową (https://zrzutka.pl/pmcpkg) lub kontaktując się z nami bezpośrednio, zwłaszcza jeśli potrzebujesz faktury (anna@exchangetheworld.info).
Comments